برای داشتن فرزندانی خلاق این مقاله را با دقت بخوانید:

خلاقیت توانایی فرد برای تولید ایده ها، نظریه ها، بینش ها یا اشیاء جدید و بازسازی مجدد در علوم و سایر زمینه ها است. در حقیقت فرد خلاق کسی است که از ذهنی جستجوگر و آفریننده برخوردار باشد.

همه کودکانی که به دنیا می‌آیند دارای توانایی‌های بالقوه خدادادی‌اند. این توانایی‌ها به علل مختلف وراثتی و محیطی در برخی بیشترند و در برخی از آن‌ها کمتراند. یکی از این توانایی‌ها روحیه‌ی خودنمایی است که از سال دوم کودکی آغاز می‌شود و در پرتو همین روحیه،‌ اختراعات،‌ ابتکارات و پیشرفت‌های علمی و فنی به وجود می‌آید. اگر این توانایی نبود هیچ گاه تمدن صنعتی بشر تا این حد اوج نمی‌گرفت. معلمان و مربیان باید در امر تعلیم و تربیت از وجود این توانایی بالقوه حداکثر استفاده را بکنند زیرا نیروهای دانش‌آموزان همانند چشمه جوشانی است که ابتکار و خلاقیت از آن فوران می‌کند. منتها ابتکار در این است که به آنان فرصت ابراز کردن داده شود.

خلاقیت را نمی‌توان با فشار به وجود آورد بلکه باید به آن اجازه داده شود تا ظهور کند. با فراهم کردن امنیت روانی و آزادی، احتمال ظهور خلاقیت سازنده را می‌توان افزایش داد. در ادامه به چند راه ساده برای بالا بردن خلاقیت درکودکان می پردازیم:

1- اشتباه کردن خوب است. کودکانی که از شکست خوردن می ترسند کمتر خلاقیت از خود نشان می دهند. اگر کودک شما از اشتباه کردن می ترسد، به او بگویید: "باز هم سعی کن انجامش دهی." شکست، حرکت به جلو و پیشرفت است. با نگاه کردن به اشتباهات می توان فرصت های رشد را فراهم نمود.

2- از به هم ریختگی ناراحت نشوید. بیشتر ما خواستار یک مکان پاکیزه و مرتب هستیم و از شلوغی و به هم ریختگی احساس پریشانی می کنیم. با این حال هنگامی که کودکان و حتی بزرگسالان در حالت خلاقیت خود به سر می برند، همه چیز به سرعت به هم می ریزد. دفعات بعد که کودکتان از شما درخواست آبرنگ کرد و یا خواست اسباب بازی های خود را روی کف اتاق بریزد، به او فضای کافی دهید و یا اگر هوا خوب و شرایط مناسب است او را به حیاط و یا بیرون از خانه ببرید. احتمالا باید آن به هم ریختگی را هم خودتان جمع کنید ولی خلاقیت کودک شما بر آن ارجحیت دارد. 

3- در هنگام تشویق کودک، هوشیار باشید. همه ما درباره این که چگونه ستایش و تشویق به تفکر مستقل کودک آسیب می رساند، شنیده ایم. مشکلاتی به همراه تشویق وجود دارد که می تواند کودک را از جستجو برای انگیزه های درونی خود باز دارد. این موضوع نشان دهنده این نیست که هرگونه تشویقی نامناسب است ولی در آینده اگر می خواهید کودک خود را تشویق کنید، سعی کنید با جمله ای هدفمند مانند؛ "می بینم کفشت را خودت پوشیدی!" یا "واقعاً برای حل این مسئله ریاضی زیاد زحمت کشیدی و سخت کار کردی!" همراه باشد.

4- ذهن خود را باز نگه دارید. به کودک خود گزینه هایی را ارائه دهید که برای تفکر مستقل وی مناسب باشد. شما ممکن است که خود عادت به شام یا صبحانه خوردن نداشته باشید ولی اگر فرزند شما برای صبحانه و قبل از رفتن به مدرسه ماکارونی می خواهد، به وی در آشپزخانه کمک کنید که خودش غذای مورد علاقه اش را آماده سازد. اگر کودک شما علاقمند به کمک در کارهای آشپزخانه است، آن جا را به یک آزمایشگاه علمی برای وی تبدیل کنید و مواد و وسایل لازم را برایش مهیا سازید.

5- مدل خلاقیت برای فرزند خود شوید. چه مقدار خلاق هستید؟ در چه کاری می توانید از خلاقیت خود بهره و لذت ببرید؟ آشپزی، آواز خوانی، باغبانی، نقاشی، رقص؟ کودکانی که والدین خود را در حال خلاقیت ببینند بیشتر به سوی این فعالیت ها جذب می شوند. اگر مدت مدیدی از آخرین خلاقیت شما می گذرد، به وسیله کودک درون خود فکر و تلاش کنید و آنچه شما را در آن هنگام خوشحال می کرد بیاد آورید و زمان خود را، حتی برای نیم ساعت، صرف آن کار کنید. سپس احساس خود را دریابید و ببینید آیا از انجام آن لذت بردید و می خواهید که روز دیگر هم این کار را تکرار کنید؟ 

6- به سوالات خود دقت کنید. اگر کودک احساس کند که همواره تحت نظارت است، ممکن است که کمتر ریسک کند که این موضوع باعث کاهش خلاقیت وی گردد. اگر مشوق استقلال کودک خود باشید، خواهید دید که قوه تخیل وی هم شکوفا می¬شود. در آینده هنگامی که فرزند خود را در حال آرام بازی کردن، نقاشی یا نوشتن دیدید، از اظهار نظری مانند؛ «چه میکشی؟!» خودداری کنید. چنین جملاتی او را از حالت خلاقیت خارج می سازد، در عوض برای خود یک فنجان قهوه درست کنید و از اوقات لذت ببرید.

7- وقت خود را برای خلاقیت فرزندتان تنظیم کنید. این برای والدین شاغل می تواند مشکل باشد ولی کودکان نیاز به زمانِ از پیش تعیین نشده برای تصور، ساختن، تجربه اندوزی و کشف دارند. این موضوع می تواند نیم ساعت نقاشی پس از شام خوردن و کتاب خواندن قبل از رفتن به رختخواب باشد یا این که یک ساعت در آخر هفته خود را به او اختصاص دهید. برای این کار به طور حتم، زمان بگذارید.

8- بازگشت به مبانی. اسباب بازی هایی که سروصدا تولید می کنند، بسیار سرگرم کننده هستند و به طور قطع جای خود را دارند ولی به تفکر خلاق کودک شما کمکی نمی کنند. اسباب بازی هایی مانند میله های سبک، لوله های پلاستیکی، بلوک های سبک با اشکال متفاوت، عروسک، لوازم اداری، شن و ماسه و آب این کار را انجام می دهد. برای تماشای بازی کودک خود وقت بگذارید و نگاهی سریع به ابزار موجود خود بیاندازید. چه چیزی می تواند کودک شما را بیشتر سرگرم کند؟ چه اشیایی او را به بازی های خلاقانه وا می دارد؟ آیا می توانید اسباب بازی هایی که بسته هستند (اسباب بازی هایی که با یک یا دو دگمه کار می کنند) را با یک اسباب بازی باز (اسباب بازی هایی مانند بلوک که کار بیشتری می توان با آن انجام داد) معاوضه کنید؟

9- کاهش نشستن در جلو صفحۀ نمایش (تلویزیون، مانیتور،...). برای برخی از خانواده ها این مشکل به سختی حل می شود ولی همگی ما می¬توانیم تلاش کنیم که زمان کمتری به تماشای فیلم و کارتون یا بازی های کامپیوتری صرف و به جای آن نقاشی، شهر سازی با بلوک و خمیر بازی یا هر کار خلاقانه دیگر کنیم.

10- توجه و اشاره به نکات کوچک زندگی. این نکات ریز می تواند یک قورباغه در پارک، شکل خطوط روی درختان یا ابری زیبا باشد. این موضوع باعث شگفتی و توجه کودک برای قدرشناسی چیزهای کوچک در زندگی می شود.