1)انگیزش (M-motivation) 

آنچه برنده ها را از بازنده ها متمایز می کند همان میزان انگیزه و علاقه آنها به انجام کار است.اگر فرآیند مطالعه را فرآیندی پویا و فعال سازید نه تنها علاقه شما به درس خواند بالا می رود ، بلکه سطح یادگیری شما نیز روند صعودی خواهد داشت و نتایجی که به دست خواهد آورد هر روزبهتر از روز گذشته خواهد بود . پس به کتب با دید انفعالی و شکست خورده نگاه نکنید ، در عوض سعی کنید از مطالعه ، کاری لذت بخش و مفرح بسازید و خود را بسان غواصی تصور کنید که در هر لحظه امکان یافتن گوهری نایاب برایش میسر است . عوامل مهم انگیزش عبارتد از :

الف – تعیین و تبیین هدف و توجه دایمی به آن . اگر بدانید زحمتی که امروز می کشید فردایی درخشان برای شما رقم خواهد زد، هیچ مشکلی نمی تواند شما را از صحنه به در کند ، هدف خود را از درس خواندن به وضوح روشن کنید .

رشته تحصیلی آینده تان را از همین امروز تعیین کنید ، اگر هدفتان فقط رفتن به دانشگاه و یا هر دانشگاهی باشد که به وسیله آن بخواهید برای خود در بین آشنایان وجهه اجتماعی ایجاد کنید زحمت این کار را به خود ندهید که به شما می گویم با سراب مواجه خواهید شد و قبولی در دانشگاه هیچ گره ای از مشکلات شما باز نخواهد کرد . نگارنده هر روز با دانشجویانی برخورد می کند که هیچ علاقه ای به رشته انتخابی خود و یا دانشگاهی که در آن تحصیل می کنند ، ندارند و این مسالع باعث سرخوردگی آنها از درس و علم شده و متاسفانه پایان خوشی برایشان نیست . لذا در مورد رشته ای که می خواهید ادامه دهید انگیزه های درونی را در نظر بگیرید ، مشورت با افراد موفق در هر رشته کمک شایانی به شما خواهد کرد . 

ب – شناخت نسبت به موضوع مورد یادگیری ، جوانب و کاربرد های هر درس . شما ممکن است مثلا از درس برنامه سازی خوشتان نیاید ولی اگر به کاربرد های این درس در مهندسی کامپیوتر توجه کنید و یا فقط به این نکته توجه کنید که برای قبولی در دانشگاه باید این درس را خوب یاد بگیرید انگیزه لازم را به دست خواهید آورد . اگر شما نسبت به درس ریاضی احساس تنفر دارید ، کافیست بدانید هر رشته ای که شما در می خواهید ادامه دهید ، از رشته های فنی مهندسی گرفته تا رشته های بهداشت محیط ، حسابداری ، مدیریت ، امور مالی و بانکداری همه به نحوی با این علم پایه و اساسی سروکار دارند .بخصوص درس ریاضی به عنوان مادر علوم که میانگین این درس در آزمون 1379 و در بهترین استان (یعنی تهران) فقط 5/68 درصد بوده است و این بیانگر ضعف دانش ریاضی در سطح کشور ما است و این چنین است که از قافله علم و دانش کشور های پیشرفته روز به روز عقب تر می مانیم .

ج – داشتن تفکر مثبت . رشته و یا هدفی که برای خود در آینده در نظر گرفته اید را به دید مثبت بنگرید . مطالعه نحوه زندگی دانشمندان در هر رشته به شما کمک خواهد کرد تا به آن رشته بخصوص علاقه بیشتری پیدا کنید . اگر می خواهید در دانشگاه رشته فیزیک را ادامه دهید خواندن زندگی نامه انیشتین ، دیراک و ... به خوبی شما را با این رشته ، جوانب و کاربرد های آن آشنا می کند و یا اگر مایلید رشته مهندسی کامیوتر ، علوم کامپیوتر و یا ریاضیات کاربردی که نزدیکی به هم دارند را برای ادامه تحصیل انتخاب کنید ، مطالعه کتاب «ریاضیدانان نامی» نوشته اریک تمپل بل ، ترجمه حسن صفاری از انتشارات امیر کبیر ، به شما پیشنهاد می شود .

د – خودانگیزی . اگر کسی شما را به سبب یک کار مفید تشویق نمی کند ، دلیل نمی شود که خودتان نیز به حق خویش جفا کنید . بعد از یک مطالعه مفید و مثمر ثمر بهتر است ابتدا به حالت ریلکس قرار بگیرید (چند نفس عمیق) و این جملات را در ضمیر ناخود آگاه خویش حک کنید : «من دانش آموز تیزهوش و زرنگی هستم ، این گونه که من درس می خوانم و به خوبی فرا می گیرم حتما جز شاگردان برتر کنکور هستم . از اینکه اینقدر خوب درس ها را می فهمم خوشحالم و به خودم می بالم و از این حس که به من دست داده بسیار شادم»

اگر تاثیر کلام شخص دیگری مانند معلم ، والدین و یا دوستان ، شما را به انگیزه و امید وا می دارد از آنها بخواهید که شما را تشویق کنند ! در بعضی از مواقع که حس و حال درس خواندن را ندارید ، حالتی را در ذهن خود مجسم کنید که به خوبی درس می خوانید و همه آنچه که می خوانید به خوبی متوجه می شوید و خود را شرطی سازید ، مثلا به اینکه تا پشت میز مطالعه قرار گرفتید فورا درس خواندن را شروع کنید .

2) آمادگی (R-readiness) 

برای مطالعه کردن ، مانند هر کار دیگری یک سری مقدمات لازم است . یک رکن اصلی مطالعه ، داشتن آرامش روحی و ذهنی و تمرکز حواس است ، سعی کنید مسایل خرد و کلان زندگی که به نحوی به فرآیند درس خواندن شما لطمه وارد می کنند را مدبرانه و با مشورت افراد دلسوز و صدالبته آگاه حل کنید . مشکلات خود را با والدین و معلمین در میان گذارید و دستورات آنها را به کار گیرید . اعتقاد به مبدا آفرینش و شرکت در جلسات ادعیه به آرامش روحی انسان کمک بسزایی می کند . خواندن کتب عرفانی نظیر مثنوی مولانا و آثار عطار و نظامی و ابوالسعیدابوالخیر در ساعات فراغت به شما پیشنهاد می شود . بسیار جفاست که اندیشه ناپخته مرا تا بدین جا تحمل کرده باشید ولی کلامی از عارف نامی ابوالسعیدابوالخیر را به گوش جان نشنیده باشید :

در دیده به جای خواب ، آبست مرا -------------------- زیرا که به دیدنت شتابست مرا 

گویند بخواب تا به خوابش بینی -------------------- ای بیخبران! چه وقت خواب است مرا 

و یا در جای دیگر می گوید : 

از واقعه ای تو را خبر خواهم کرد -------------------- و آن را به دو حرف ، مختصر خواهم کرد 

با عش تو در خاک نهان خواهم شد -------------------- با مهر تو سر ز خاک بر خواهم کرد 

3) پیش مطالعه (P-previw)

کتابی را که برای مطالعه انتخاب می کنید ، حتی الامکان باید نویسنده اش را بشناسید ، که آیا نویسنده در حوزه فعالیتش تبحر کافی دارد ؟ سبک نگارش کتابش به چه صورت است ؟ آیا شما آن را می پسندید یا خیر ؟ حجم مطالب کتاب ، درجه سختی و آسانی مطالب ، پیش نیاز مطالعه کتاب معمولا توسط مولف در مقدمه کتاب آورده می شود که با خواندن مقدمه ، فهرست و یک بررسی اجمالی ، شما با کتاب مانوس می شوید . حتی جلد یک کتاب و نوع حروفچینی ، جدول بندی یک کتاب در خواندن فرد تاثیر دارد .مطالعه مراجع و منابع یک کتاب که معمولا در آخر کتاب آورده می شود ، به شما کمک می کند که اگر در جایی از کتاب با اشکال مواجه شدید به کتب یادشده مراجعه و مشکل خود را برطرف کنید .

4) سوال گذاری (Q-question)

یک اندیشه خلاق از پی سوالات خلاق بروز می کند . قبل از نیوتن ، افراد زیادی شاهد افتادن سیب از درخت بودند ، ولی این نیوتن بود که از خود سوال کرد چرا سیب به طرف زمین افتاد و برعکس به طرف بالا نرفت ؟ اگر ادعا کنیم تمام پیشرفت های بشر از یک سری سوالات خوب شکل گرفته است به گزافه سخن نگفته ایم . قبل از اینکه یک فصل خاص کتاب را بخوانید ، یک سری سوالات در ذهن خود مطرح کنید و یا به سوالات پایان فصل توجه کنید و خود را طوری در ادامه درس غوطه ور کنید که در پایان فصل بتوانید به همه سوالات مطرح شده جواب دهید . سوال گذاری قبل از خواندن ، تمرکز حواس را افزایش می دهد و مانع حواس پرتی می شود . قبل از اینکه درس و یا مطلب خاصی را بخوانید ، به سوالات مطرح شده آن قسمت در کنکور های سال های اخیر نگاه کنید . برای کمک به شما اکنون اغلب ناشران و مولفین اقدام به چاپ کتب ، تحت عنوان «تست های طبقه بندی شده» نموده اند که این کار را برای شما آسان تر می کند .

5) خواندن اصلی (R-read) 

در این مرحله کتابی را که برای مطالعه انتخاب کرده اید برداشته قبل از خواندن دقیق ، مراحل چهار گانه بالا را بکار گیرید . فصل و یا تعداد صفحاتی را که می خواهید امروز مطالعه کنید را مشخص کنید ، زمان مطالعه را یادداشت کنید و مشخص کنید چند ساعت می خواهید درس مورد نظر را بخوانید . زیرا مغز دوست دارد انتهای هر کاری را بداند و هر چه سریعتر آن را تمام کند . با یک سرعت مناسب (با توجه به درس) خواندن البته توام با یادداشت برداری را شروع کنید .

در این مرحله باید نکات کلی تا ریزترین نکات را از کتاب استخراج و بر روی طرح شبکه ای آن فصل یادداشت کنید . همه مثال ها ، قضایا ، نکات فرعی ، استثنا ها ، پاورقی ها و ... باید مورد بازبینی قرار گیرند و از چشم تیزبین شما دور نمانند . یادتان باشد طی این مرحله و مرحله یادداشت برداری شما باید از کتاب خداحافظی کنید و بعد از آن با طرح های شبکه ای که به سلیقه خودتان آنها را طرح ریزی نموده اید سروکار خواهید داشت .

6) یادداشت برداری (R-record) 

انواع مطالعه را به اجمال بررسی می کنیم و از این میان به شرح بهترین روش که برای خواندن دروس جهت آمادگی کنکور تاثیر حیرت انگیزی دارد خواهیم پرداخت :

الف) خواندن بدون یادداشت برداری . بدترین روش مطالعه محسوب می شود ، باعث حواس پرتی ، خستگی ، انفعال در برابر کتاب ، تنفر از درس –بخصوص دروس فکری- می شود . فردی که این گونه مطالعه می کند ، زحمت بیخودی می کشد . چون آنچه را می خواند (حتی اگر 10 بار نیز کل کتاب را بخواند) در به یادآوردن آن و فهم مطالب دچار مشکل خواهد شد . اما برای خواندن مطالبی که ارزش چندانی ندارند خوب است .

ب) خط کشی زیر نکات مهم . برخی می گویند نیازی نیست که مطالب کتاب را دوباره نویسی کنیم ، حروف چاپی کتاب بسیار زیبا تر از دست خط ماست و با خط کشی زیر نکات مهم در حقیقت در وقت خود صرفه جویی می کنیم . اما این تصور نادرست است ، وقتی شما کتابی را می خوانید و زیر مطالب مهم آن خط می کشید ذهن شما به جای فراگیری و فهم مطالب به خط کشیدن معطوف می شود ، فقط همین . یعنی شما مطالب مهم را در کتاب فقط مشخص می کنید و این یعنی مطالب را یاد نمی گیرید .خط کشی زیر مطالب مهم به مطالب وزن و آهنگ یکسانی را می بخشد و همانطور که قبلا یادآور شدیم نحوه بخاطر سپاری اطلاعات در حافظه بلند مدت به صورت معنایی است نه کلامی . با این کار شما مجبورید عین جمله کتاب را به خاطر بسپارید در صورتی که در یادداشت برداری ، آنچه شما از متن یادداشت کرده اید و در نتیجه استنباط خودتان از متن کتاب است را در طرح شبکه ای یادداشت نموده اید و با دیدن یک کلمه کلیدی معنی یک متن . یا یک جمله و یا پاراگراف کتاب در ذهنتان تداعی می شود . دیگر اینکه خط کشی باعث بی نظمی در مطالعه می شود و در هر بار مرور کردن ، شما باید به کتاب مراجعه کنید که این در دراز مدت به نفع شما نخواهد بود. حالا قانع شدید ؟ امیدوارم جوابتان مثبت باشد .

ج) خلاصه نویسی و حاشیه نویسی در خود کتاب . گرچه نسبت به روش های فوق بهتر است ولی برای خواندن دروس جهت موفقیت در کنکور روش مناسبی نیست .

د) اجرای طرح شبکه ای مغز . در نظر نگارنده بهترین شیوه فراگیری جهت آمادگی آزمون دانشگاهها و موسسات آموزش عالی طرح شبکه ای مغز می باشد که با استقبال فراوان دانش آموزان مواجه شده است و نتایج حیرت انگیز استفاده از آن را هر روز مشاهده می کنند و قبل از اینکه با ساختار یک طرح شبکه ای آشنا شویم می باید به تعریف چند اصطلاح بپردازیم :

کلمه کلیدی : کوتاهترین و بهترین و پرمعنی ترین کلمه ای است که با دیدن آن مفهوم یک جمله در ذهن تداعی می شود . توجه می کنیم کلمه کلیدی ممکن است یک کلمه نباشد ، بلکه یک شکل نادقیق ولی ساده از یک فرآیند باشد که با یک نگاه ، معنی و مفهوم کل پاراگراف و یا بخش در ذهن نقش ببندد .

سطوح یادگیری : بستگی به نوع مطالب و مباحث مورد یادگیری ، سطوح مختلف از تز اصلی نکات اصلی – نکات فرعی – نکات جزیی تشکیل شده است .

همانطور که گفتیم بهترین روش برای یادگیری مطالب درسی استفاده از طرح شبکه ای مغز می باشد . شما بعد از درک مطلب ، آنرا به زبان خودتان روی طرح شبکه ای به صورت کلمات کلیدی ، با توجه به سطوح مختلف یادگیری یادداشت کرده و ارتباط بین کلمات کلیدی را نیز در هر طرح کاملا تداعی می کنید .

با دیدن کلمات کلیدی ، ذهن فعال می شود و معنی و مفهوم متن در ذهن مرور می شود . ابتکار ، خلاقیت و تمرین در انتخاب کلمه کلیدی و ایجاد طرح های شبکه ای نقش بسزایی دارد ، چه بسا شما دارای ایده ای خلاق و زیبا باشید و بتوانید طرح های شبکه ای مغز جالب و شگفت انگیزی را طراحی کنید . آنرا امتحان کنید .

ابزار لازم : یک شخص علاقه مند مانند شما ، سه عدد خودکار به رنگهای مختلف ، یک دفتر و یا یک برگ کلاسور

7) تعریف ، بازگویی ، خودتدریسی (R-recitiation) 

بلافاصله بعد از مطاله و تکمیل طرح شبکه ای از روی طرح شبکه ای ، خود را جای معلم قرار داده و مطالب را به خود پس دهید . سوالاتی را از خود بپرسید ، به سوالات به صورت کتبی و یا شفاهی جواب دهید . نقاط ضعف خود را یادداشت کنید و در اولین فرصت در جهت رفع آن بکوشید .

کلیه ابزار های یادگیری (دیدن ، شنیدن ، گفتن و نوشتن) را بکار ببرید . قانونهای علمی را به زبان خودتان ترجمه کنید . پس از پایان هر فصل و یا هر کتاب روی سوالهای آن مطلب خوب کار کنید . تست های کنکور را از نظر دور نگه ندارید ، همین مطالب است که موفقیت شما را تضمین می کنند.

تعریف و بازگویی مطالب از روی طرح شبکه ای باعث انسجام مطالب ، تثبیت و تعمیق آموخته ها در حافظه بلند مدت شده ، دامنه فراموشی را شدیدا کاهش می دهد و باعث حضور ذهن و به یادآوری سریع مطالب می شود .

8) دوره کردن (R-review) 

اگر شما در یک جنگل گم شوید و در یک لحضه به مکانی برسید که دو جاده از آن منشعب شده ، یک جاده با توجه به جای کفش های عابران و یا چرخ کالسکه و گاری ها مشخص است که رهگذران زیادی از آن عبور کرده اند ، ولی از دیگری عابران کمتری گذشته اند به طوری که جای کفش های عابران رو به محو شدن می رود . شما به کدام جاده اعتماد بیشتری می کنید ؟ اینجاست که اهمیت دوره کردن مطالب برای ما روشن می شود ، پس از پایان هر فصل کتاب ، باید کلیه طرح های شبکه ای آن را با حوصله و به سرعت مرور کنیم تا این مطالب در حافظه بلند مدت ما حک شود و دیگر اطلاعات جای فراری برایشان باقی نمانده باشد .

9) فکر کردن ، تعمق و پژوهش (R-reading) 

حلقه مفقوده آموزش در کشور ما ، تعمق و پژوهش و یا به عبارتی تحقیق است . تحقیقات بنیادی در کشور ما یا صورت نمی گیرد و یا اگر صورت بگیرد شکل انسجام یافته ای ندارد و تاکنون راه به جایی نبرده است . آیا می دانید اعتقاد پروفسور آرتور گیتز بر این است که 20% زمان را به مطالعه و 80% آن را به تفکر و تعمق در مورد آموخته ها اختصاص دهید . در مرحله تفکر و تعمق که معمولا بعد از پایان یک فصل کتاب صورت می گیرد باید طرح شبکه ای مربوط به آن فصل را پیش روی خود قرار داده در مورد چرایی و چگونگی مطالب نوشته شده بر روی آنها اندیشید . آموخته ها را در صورت لزوم بسط داده و یک نتیجه گیری کلی از آن فصل کتاب ارائه کرد .

در این مرحله شما از حد مطالب کتاب فراتر رفته (بخصوص دروس ریاضی و فیزیک) و مطالب روی طرح شبکه ای را با دید منتقدانه مورد بازبینی قرار می دهید ، حالت های مختلف یک فرمول را در نظر می گیرید ، ارتباط بین داده ها و کمیت ها را در فرمول ها کشف می کنید و جان کلام آنکه در این مرحله شما باید یک کاشف به تمام معنا باشید . از خود سوال کنید اگر فلان فرض را از صورت مساله برداریم آیا حکم باز هم صحیح خواهد بود ؟ و آیا فقط همین عناصر دارای این خاصیت بخصوص هستند ؟ استثناها کجاست ؟ سبک نگارش کدام شعرا مثل هم است ؟ فرق ایهام و کنایه چیست ؟ و ...

10) آزمون (T-test) 

امتحان چیزی جر ارزیابی آموخته های شما نیست . قبل از اینکه از شما امتحان بگیرند ، سعی کنید بارها و بارها از خودتان امتحان بگیرید و نتایج هر امتحان را در دفترچه ای یادداشت کنید .

به نقاط ضعف و قوت خود خوب توجه کنید . اگر در فهم قسمتی از مطالب کتاب دچار مشکل اساسی هستید ، سریعا به رفع این نقص اقدام کنید . از معلم ، دوست و یا والدین خود بخواهید از شما امتحان بگیرند. تا می توانید (بخصوص در دروس ریاضی و فیزیک) مساله و تست کار کنید . اگر شما با روش ارائه شده در اینجا به مطالعه دروس خود بپردازید یقینا در امتحان نیز سرافراز خواهید بود .

اعتماد به نفس داشته باشید و به قصد انتقام گیری از خود امتحان نگیرید ، بلکه جهت تثبیت بهتر آموخته ها از خود امتحان بگیرید .

اگر در ابتدا از نتایج امتحان های خود ناراضی بودید ، زیاد نگران نباشید که به زودی نتیجه کاملا دگرگون خواهد شد .

یادتان باشد تا مطلبی را خوب فرانگرفته اید ، به سراغ مسایل و تست های مربوط به آن نروید زیرا این عمل باعث سرخوردگی و احیانا ایجاد استرس و اظطراب در شما خواهد شد .

در جریان حل تست و یا مساله در صورتی که در نگاه اول موفق به حل آن نشدید ، سریعا به پاسخ آن مراجعه نکنید . بلکه ابتدا سعی خود را بکار بگیرید و پیرامون آن مساله و یا تست کمی مطالعه کنید و دوباره جهت حل مساله اقدام کنید . بزرگترین معلم ریاضی جهان –جرج پولیا- می گوید «اگر به حل مساله ای موفق نشدید حتما مساله ساده تری نیز وجود دارد که آن را هم بلد نیستید ، پس به حل آن اقدام کنید» . در فرآیند حل مساله و تست سعی کنید ابتدا از مسایل کوچک محاسباتی شروع کنید و کم کم خود را برای حل مسایل و تست های دشوارتر آماده کنید . معمولا در هر مساله ای که حل می کنید نکته ای برای آموختن وجود دارد .

سعی کنید نکات بدیع و جالبی که در فرآیند حل آن بدست می آید را بر روی طرح شبکه ای و یا در جای مخصوص به خودش بنویسید . ابتدا با تست های طبقه بندی شده شروع کنید . فرض کنید شما فصل حد و پیوستگی در ریاضیات را تمام کرده اید ، ابتدا کل طرح های شبکه ای مربوط به حد و پیوستگی را دوره کرده ، جهت انجام بهتر مطالب به حل تست های طبقه بندی شده بپردازید . در دروس ریاضی و فیزیک بعد از پایان هر فصل می توانید به حل تست های آن فصل بپردازید ولی در مورد دروس دیگر باید حداقل بعد از 2 هفته که مطالب فصل خوانده شد ، به حل تست های مربوط بپردازید . بعد از پرداختن به تست های طبقه بندی شده ، به حل تست هایی بپردازید که به سبک کنکور طراحی شده اند .

در این مسیر بهترین کار ، در حقیقت اقدام موثر باید جهت حل تست های سنوات گذشته صورت گیرد و بهتر است از آخرین سال برگزاری آزمون شروع کنید و به عقب برگردید . از مجموعه تستهایی استفاده کنید که دارای پاسخ کلیدی و تشریحی هستند . پس از حل هر مجموعه تست ابتدا به پاسخ های کلیدی مراجعه کنید ، در صورتی که تستی را اشتباه جواب داده اید بدون مراجعه به حل تشریحی سعی کنید دوباره آن تست را حل کنید و تنها در صورتی که در این مرحله موفق به یافتن پاسخ درست نشدید به حل تشریحی آن مراجعه کنید . در هر حال پس از پایان حل هر مجموعه تستی که برگزیده اید ، حتما جواب تشریحی تست ها را نیز به دقت بخوانید و چنانچه به راه حل جالبی برخوردید ، تست و حل آن را در پشت صفحه طرح شبکه ای مربوطه یادداشت کنید .

چون مساله زمان در کنکور از اهمیت ویژه ای برخوردار است سعی کنید برای حل هر تست راه حلی کوتاه ولی دقیق و درست تاکید می کنم -دقیق- پیدا کنید . هیچ گاه دقت را فدای سرعت نکنید . اگر شما بدون دقت به حل تست ها بپردازید ، نخواهید توانست نتیجه لازم را کسب کنید ، حتی اگر به سرعت تست های یک درس را حل کنید . در ابتدای کار مساله زمان را در حل تست ها منظور نکنید و با آسودگی خاطر به حل و تشریح تست ها بپردازید –حتی بهتر است راه حل تشریحی را کاملا خوانا در دفترچه پاسخنامه تست ها بنویسید- کم کم برای حل تست ها وقت معینی در نظر بگیرید و با نزدیک شدن به کنکور وقت را نیز فشرده تر سازید .

بارها و بارها می توانید از خود به شیوه کنکور سراسری امتحان بگیرید و بدین وسیله از اضطراب حالت کنکور خود بکاهید . در این راه شرکت در کنکور های آزمایشی که از طرف سازمان سنجش و یا دیگر موسسات آموزشی برگزار می شود به شما کمک ارزنده ای خواهد نمود . به کنکور مانند یک غول و یا سد که باید نابود و شکسته شود نگاه نکنید ، بلکه با آن مانوس شوید و از آن به عنوان محرکی جهت بهتر درس خواندن استفاده کنید . هر شب ، بخصوص نزدیک کنکور به خود تلقین کنید که با مهارت کامل به حل تست ها می پردازید و این حالت را خوب در خود تقویت کنید . با سیستم تداعی ذهنی خود را سر جلسه امتحان کنکور سراسری تصور کنید که دفترچه سوالات آزمون را به شما داده اند و شما با آگاهی کامل و بدون هیچ نوع استرسی به حل تست ها می پردازید و از این حالت احساس شعف وصف ناپذیری به شما دست می دهد .

چگونه خود را برای شرکت در کنکور سراسری آماده کنیم ؟ این سوال شاید مهمترین سوالی باشد که شما باید هم اکنون از خود بپرسید . به شما این تضمین را می دهم اگر به شیوه ای که برایتان بیان کردم همه دروس را خوب بخوانید شما بهترین و ورزیده ترین داوطلب کنکور خواهید بود و بهترین دانشگاه ها در آینده ای نزدیک پذیرای شما خواهند بود .

همه درس هایی که در آزمون از آنها سوال طرح می شود را به خوبی مطالعه کنید . ابتدا به مطالعه عمیق کتب درسی بپردازید و طرح های شبکه ای مربوط را در زمان های مرور ، دوره کنید . تمرین ها و مسایل کتاب های درسی خود را تک تک حل و تشریح کنید و تا وقت اجازه می دهد این کار را تکرار کنید . سپس به کتب کمک درسی معتبر که از طرف مولفین و ناشرین برگزیده در بازار موجود است مراجعه کنید . گول تبلیغات کاذب بعضی موسسات بی نام و نشان را نخورید . از هر کتابی به عنوان کمک درسی و یا جهت مطالعه کنکور استفادخ نکنید ، سعی کنید با معلم و یا آشننایان خود در این رابطه مشورت کنید .

چگونه تست کار کنیم ؟ ساعات بخصوصی در طول روز را به حل سوالات اختصاص دهید . در هر مجموعه تستی که در اختیار شماست معمولا سه نوع سوال از نظر درجه سختی وجود دارند . چون مساله زمان در کنکور از اهمیت خاصی برخوردار است و از طرفی همه سوالات در یک درس (مثلا شیمی) از امتیاز یکسانی برخوردار است ، ابتدا به حل تست هایی که جواب آنها را می دانید بپردازید . ممکن است در بررسی تست ها ، به تستی برخورد کنید که گرچه جواب آن را می دانید اما راه حل آن طولانی و وقت گیر است و یا ممکن است جواب آن در آن لحظه به یادتان نیاید ، در دفترچه سوالات کنار شماره این تست یک علامت مثبت (+) قرار دهید .اگر با تستی مواجه شدید که جواب آن را به کلی نمی دانید و یا با دید اول مشکل به نظر می آید آن را با علامت منفی (-)مشخص کنید . بدین ترتیب پس از پایان حل تست های مربوط به همان درس ، مدت زمان اضافه مربوط به آن را به حل تست های (+) اختصاص دهید و چنانچه باز هم از وقت تعیین شده برای همان درس ، دقایقی باقی مانده است ، آن زمان را به حل تست های (-) اختصاص دهید و یادتان باشد هیچ گاه زمان اختصاص یافته به یک درس را به درس دیگری اختصاص ندهید .

اگر در کلاس های آمادگی کنکور که توسط موسسات آموزشی برگزار می شود ، شرکت می کنید هیچ گاه بدون مطالعه به کلاس نروید . همواره سعی کنید از معلم کلاس یک درس جلوتر باشید . در اینگونه موارد بهتر است از معلم خود در هر جلسه ، مبحث مورد تدریس جلسه آینده همان درس را بپرسید . در کلاس درس و تست یک تماشاگر صرف نباشید . بلکه در کلاس ها شرکت فعال داشته باشید ، در کلاس های ریاضی و فیزیک همیشه یک قلم و کاغذ به همراه داشته باشید . به نکات تاکیدی معلم خوب گوش کنید و در صورت لزوم یادداشت برداری کنید . مغز خود را فقط به نوشتن معطوف نکنید و نیز تحت تاثیر جو کلاس که همه هر آنچه معلم میگوید را می نویسند قرار نگیرید .

اگر قبلا درس مورد نظر را مطالعه کرده باشید به راحتی به نکات بدیع و تازه پی خواهید برد . اگر نکته ای را نفهمیده اید حتما از معلم خود سوال کنید . از سوال کردن خجالت نکشید . وقتی معلم درس را توضیح می دهد از همه حواستان برای درک مطالب استفاده کنید . بعد از هر کلاس طرح شبکه ای درس مورد نظر را در منزل تهیه کنید .

11) مرور (R-review) 

بعد از خواندن مطلبی و فراگیری کامل آن مطلب ، فراموشی با سرعت زیادی آغاز می شود به گونه ای که بعد از 24 ساعت ، تقریبا 80% مطالب فراگرفته شده فراموش می شوند . پس باید به نحوی جلوی این فراموشی ناخواسته را بگیریم ، آیا این امر ممکن است ؟ جواب قطعا مثبت است . مطالب در ابتدای آموزش و فراگیری به همان سرعتی که آموخته می شوند ، از ذهن فرار می کنند. پس اولین مرور آموخته ها باید بلافاصله بعد از تکمیل طرح شبکه ای همان درس صورت گیرد (یعنی در مرحله تفکر و تعمق) با این کار شما درصد قابل توجهی از فراموشی را از بین برده اید . این مطالب تا فردای آن روز نو و تازه خواهند بود ولی بعد از 24 ساعت پدیده فراموشی شروع می شود که شما با یک مرور از روی طرح های شبکه ای که روز قبل تهیه کرده اید ، جلوی این پدیده را سد خواهید کرد . آیا بعد از 24 ساعت دیگر باید این طرح ها مرور شوند و باز هم بعد از آن، بعد از 24 ساعت دیگر این مطالب را تکرار کنیم و همین طور ادامه دهیم ؟ جواب قطعا منفی است چرا که در این صورت مطالعه ، کاری کسل کننده خواهد بود .

اگر شما مرور دوم را انجام دهید (یعنی مرور بعد از 24 ساعت) تا یک هفته آموخته ها به همان تازگی روز مطالعه در ذهن شما خواهند بود و بعد از آن فراموشی کم کم شروع می شود –البته توجه داریم که این فراموشی یه سرعت فراموشی مطالب پس از خواندن نیست- پس شما نیاز دارید بعد از یک هفته (نسبت به آخرین مرحله مرور) دوباره آموخته ها را دوره کنید ، جالب است بدانید که با این کار شما آموخته ها را در حافظه بلند مدت خویش تا یک ماه ثبت نموده اید ، مرور بعدی از یک ماه آموخته ها را تا دو ماه در ذهن شما تثبیت می کند . اگر بعد از دو ماه (نسبت به آخرین مرحله مرور) آموخته ها را دوره کنید تا 4 ماه و بعد تا 8 ماه و بعد تا 16 ماه و .... به همان تازگی روز نخست مطالعه خواهند بود .

یعنی شما سر جلسه کنکور به سوالاتی جواب خواهید داد که همان موقع خوانده اید! چه چیزی بهتر از این می تواند برای کسی رخ دهد ؟ ارزش این گونه درس خواندن آن وقت است که بر شما آشکار خواهد شد ، در حالی که سایر داوطلبان در میان جزوات و کتب خود را گم کرده انند ، شما با دوره کردن طرح های شبکه ای آن درس برتری خود را نسبت به آنها اثبات خواهید کرد .

نکته خیلی مهم : برنامه ریزی مطالعه شما باید طوری باشد که یک ماه مانده به کنکور کلیه کتب درسی و کمک درسی مربوطه را خوانده باشید و در این فاصله یک ماه مانده به برگزاری کنکور سراسری شما باید طرح های شبکه ای هر درس را مرور کنید و به حل تست های آن درس بپردازید . در این ایام بهتر از هر شخص دیگری درک خواهید کرد که معجزه زندگی شما رخ داده است و قطعا یکی از برگزیدگان برتر کنکور شما هستید . قبولیتان مبارک ، شیرینی این قبولی آن است که شما نیز به سهم خویش این روش را با هر فرزند شایسته ایرانی در میان بگذارید و او را با این شیوه علمی یادگیری آشنا کنید و من بر این باورم یاد دادن فن ماهیگیری به فرد گرسنه به مراتب بهتر از دادن ماهی به اوست . اگر ما راه خوشبخت شدن و بهتر زندگی کردن را به دیگران بیاموزیم خود ما هم احساس خوشبختی خواهیم نمود .