چگونه دانش آموزان با مشکلات ویژه یادگیری رابشناسیم؟
پنجشنبه, ۲۹ بهمن ۱۳۹۴، ۰۲:۱۷ ب.ظ
![]()
در سال های اخیر مطالعات و پژوهش های گوناگونی درباره دانش آموزانی آغاز شده است که وضعیت آن ها در مدرسه برای بسیاری از اولیا و معلمان جای سؤال دارد. اگر کودکی از نظر جسمانی معلول باشد یا عقب ماندگی ذهنی داشته باشد والدین در چند هفته اول زندگی کودک نسبت به مشکل او آگاهی می یابند.اما اختلال یادگیری در سال های قبل از مدرسه با رویداد مهمی همراه نیست و والدین نسبت به این مسئله که مشکلی وجود دارد شک نمی کنند. وقتی مشکل به وسیله مربیان مدرسه اطلاع داده می شود والدین ابتدا انکار می کنند، سپس به پزشک و یا مشاور ویا هر جایی که آن ها را آرامش دهد مراجعه می کنند. تحت چنین شرایطی دانش آموزان سعی می کنند به بهترین وجه عمل کنند اما شکست های مداوم او را خرد کرده و باعث می شود شخصیتش متلاشی شود، این احساسات در روزهای تعطیل و پس از مدرسه هم نمایان است.
میزان شیوع
میزان شیوع اختلال یادگیری با توجه به تعاریف، مبانی نظری و روش های ارزیابی تعیین می شود،به همین دلیل نیز در گزارش های مختلف آمار متفاوتی ارائه شده است. میزان افزایش تعداد دانش آموزان با اختلالات یادگیری سیر متغیری داشته است فراوانی اختلالات یادگیری بسیار گوناگون بوده اما آن چه به یقیین می توان گفت این است که تعداد دانش آموزانی که به عنوان اختلال یادگیری شناسایی می شوند هر روز افزوده می شود به صورت نظری، میزان رخداد این نارسایی یک تا سه درصد است.
مشخصات دانش آموزان با مشکلات ویژه یادگیری
ارزیابی اولیه دانش آموزان با مشکلات ویژه یادگیری از طریق مشاهده خصوصیات و ویژگی هایی است که نشانه های اختلال یادگیری هستند.
خصوصیاتی که شامل همه افراد این گروه می شوند:
هوشبهر طبیعی
حواس پنجگانه سالم
ضعف در یک ماده درسی
مؤفقیت تحصیلی آن ها به طور قابل ملاحظه ای کمتر از میزان توانایی شان است.
مشکلات رفتاری ندارند.
خصوصیاتی که در اغلب افراد این گروه وجود دارد:
کوتاهی دامنه توجه
پیشرفت کند
تکرار پایه تحصیلی
تجدیدی در یک یا چند درس خاص
ناهمامنگی حرکتی
تأخیر در فراگیری زبان
نداشتن اعتماد به نفس
سرعت کم در یادگیری
وابستگی زیاد به والدین در انجام تکالیف مدرسه
تأخیر در نشان دادن عکس العمل
مشکلات ویژه یادگیری چیست؟
به معنی اختلال یادگیری است و به آن دسته از دانش آموزان گفته می شود که علیرغم برخورداری از هوش طبیعی، مؤفقیت تحصیلی شان کمتر از میزان توانایی آن هاست. بنابراین دانش آموزان با مشکلات بینایی،شنوایی،حرکتی و همچنین دیرآموز و کم توان ذهنی در این گروه قرار نمی گیرند.
زمینه های بروز اختلالات یادگیری
اختلال یادگیری ممکن است در زمینه هایی مانند شنیدن، سخن گفتن، درک مطالب خوانده شده، خواندن، نوشتن و انجام محاسبات ریاضی بروز نماید.
اما اختلال یادگیری در مدرسه در سه زمینه ی:
• خواندن
• نوشتن
• ریاضیات
بیشتر قابل ملاحظه است.
اختلال خواندن:
• خواندن یکی از مهارت های اساسی است که ما را در دریافت و درک اطلاعات و مفاهیم جدید یاری می دهد.
• خواندن کلمه به کلمه
• ناتوانی در بخش و صداکشی
• باسرعت و بدون دقت خواندن
• زیر لبی یا آهسته خواندن
• ناتوانی در درک مطالب خوانده شده
• وارونه خوانی
• حدس زدن کلمه با توجه به حرف اول و آخر کلمه
اختلال در ریاضیات:
• ناتوانی در ریاضی می تواند کاملاً فراگیر باشد و جنبه های متفاوتی را در بر گیرد. در این صورت، دانش آموزان را در یادگیری ریاضی با مشکلات عدیده ای مواجه می کند. مهم ترین حیطه های مشکلات ریاضی:
• درک مفهومی
• سیستم نماد اعداد
• مراحل محاسبه
• کاربرد مهارت های حساب
• راهبردهای محاسبه
• توالی شمارش
• زبان ریاضی
• مفاهیم اساسی اعداد
• فرایندهای خودکار
• کاربردهای کلامی در حل مسایل ریاضی
اختلال نوشتن:
فرایند انتقال تفکرات بر روی کاغذ را نوشتن یا بیان نوشتاری می نامند. بیان نوشتاری مستلزم به کارگیری مهارت های گوناگون است. مهارت های مکانیکی نوشتن مانند دست خط،هجی کردن و نقطه گذاری; مهارت های زبانی مانند درک معنای کلمه ها و دستورزبان و مهارت های تفکر مانند سازماندهی و برقراری ارتباط میان مطالب از مهمترین مهارت هایی هستند که در نوشتن نقش دارند. برخی اشکالات شایع در نوشتن شامل موارد زیر است:
• نارسانویسی
• وارونه نویسی و یا قرینه نویسی
• ناتوانی در یادآوری تصویر حرف مورد نظر
• حذف و اضافه کردن حروف،دندانه ،نقطه و سرکش در کلمات
• ضعف حساسیت شنیداری(مسباک به جای مسواک)
• جا افتادن کلمات در دیکته
• مهمترین هدف ارزیابی ،شناسایی زود هنگام کودکان دارای مشکل ونیازهایی آنان می باشد و هدف از کاربرد روش های متفاوت ارزیابی کمک به دانش آموز دارای اختلال یادگیری می باشد که با تشخیص به موقع و درمان آن ها می توان از شکست های مکرر آن ها در دوران مختلف تحصیل جلوگیری کرد.